Garcilaso de la Vega
LA PAZIN 90 KİLOMETRE ötesinde, TİHkaka gölünun 24 Km. yakmlannda 3820 metre yüksekliğindeki bir bozkırında sayısız yüzyıllardan beri yükselen esrarlar şehri Tiahuanako’ya çeşitli adlar verilmiştir; yerli efsanelerde buraya Huinai Marka (Ebedi Şehir) denilir, kimi Yeni Dünya’nm Baalbek’i der. kimi de Devler Şehri. Aslında Tîahuanako yaşı bilinmeyen, geçmişi tarih öncesi çağlarının karanlıklarına karışan bir şehirdir. Aduun anlamı kesinlikle çıkartılamamıştır: “kuru kum”, “ortadaki taş”, “ölen ışık” olarak çevrilebilmektedir. Bir yoruma göre şehrin adı Inka Kralı Maita Kapak tarafından konulmuştur. Kral şehirde kaldığı bir gün. kendirine Kuz ko’dan haber getiren Ur askere Tia, Guanako” (Dinlen, hızlı koşucu) demiştir. Şehrin adı da geçmişi, yaşı kadar karanlıktır.
Tiahuanako’nun dev kalıntıları bugün bir bozkırm i çinde yükselir ve unutulmuş bir uygarlığın bu taş bek çijni duvarlar, binalar, heykeller, kapılar ulak bir yerli köyünü içinde barmdınr. Yaşı bilinmeyen şehrin ka lın tıkın genel olarak üç kısma ayrılabilir: 15 m. yüksektiğinde vc 32.400 m yüzölçümü olan kale 128,74 m. boyunda vc 118,26 m. genişliğindeki (Kalasaaya) ve kapılar (Puma Punku, lunka , Punku, Umu, Punku).
Akapana evleri, depoları; dökümhane , atelyeleri. kusursuz su yollarıyla bir kaleden çok başhbaşına bir şehirdir. “Kalassaya Ue hem tapınak hem de gözlemevi görevini görür; binanın yapı lam, duvarları meydana getiren taş bloklarının yerleştirilmesi astronomik kurallara bağlıdır, Güneş Tapınağı da denilir; oysa burada Güne Tanrısına tapıldığını gösteren hiçbir ize rastlanmamıştır.
Kapılar kısmı belki de kalıntıların en karışık yeridir Yan oyulmuş heykelleriyle, yan yontulmuş taş blok lanyla aniden terkedilmiş bir şantiyeye benzemektedir. Burada bulunan yüz tonluk, bir birlerine bakır penslerle tutturulmuş, tepelerine 60 tonluk küpler konmuş kumUşı blokları, 23m.hk deliklerle süslü 10 tonluk bloklar. 5 m. boyunda tek parçalık kaldıran taşlan ya da nhtnnlar kapıUr kısmının büyüklüğü hakkında fikir vermektedir. La Paz Açık Hava Müzesi nde yer alan 7 m. boyunda, kızıl taştan oyulmuş, bütün yüzü çeşitli desen ve sahnelerle süslü dev bir heykel de kapılar kısmından müzeye getirilmiştir.
Bu anıtlarından dolayı. Tiahuanako. Dev Şehir ya da Devlerin Şehri aduu da almıştır. Oysa Inka topraklarında başka dev şehirler de bulunduğundan, bu yapıtlar ister Inka Uygarlığına, ister lnka öncesi çağlara ait olsun. Tiahuanako büyük bir özellik taşımaz Şehrin özelliği kalıntılarının boyutlarında değil bilinmeyen tarihinde ve bu tarihe garip ipuçlan getiren bazı izlerdedir.
Benzer Yazılar
- Hiperborc görüşü
- Yüce Merih Tanrısı
- Tarih öncesi çağlarda Sibirya’da yaşayan mağara adamları silah kullanır mıydı?
- Olağanüstü, garip, esrarengiz olaylar
- Sümer uygarlığı
