Diğer şeyler arasında, tüm bu modellerin altta yatan tek bir teorinin farklı yönleri olduğu keşfi, süper kütleçekim gibi sicim modellerinin gerçekten on uzay boyutu artı bir zaman boyutu gerektirdiği anlamına geliyordu. Ama o zaman, “ekstra” boyut, yani on birinci boyut, kompakt olmak zorunda değildi. Çok büyük olabilir, ama uzaysal bir boyutta (uzayzamanla kanştml masın!) diğer tüm bilinen uzay boyutlarına dik açıdadır. Eğer tüm Evren’imiz masa üzerinde duran iki boyutlu bir kağıdın düz bir tabakası olarak ifade edilseydi, bu ekstra boyut, üçüncü bir boyutta yukan uzayarak kağıt yüzeyine dik açılarda bulunması gerekirdi.
Tüm bunlar sicim teorisine büyük bir farklılık getirir. Titreşen sicimler cinsinden düşünmek yerine, titreşen tabakalar veya bir davulun yüzündeki zarlar cinsinden düşünmek zonın dayızdır. Bir zar, kabaca konuşmak gerekirse, iki boyutlu bir tabakadır. Matematiksel dilde, bir nokta bir Ozar’dır, bir çizgi (veya sicim) bir 1zar’dır, bir tabaka bir 2zar’dır ve görsellemesi zor olsa da, daha yüksek boyutlarda özdeş yapılar bulunmaktadır: 3zar, 4zar, vs. Bunlar genellikle, genel olarak “pzar” olarak ifade edilir ve buradaki p herhangi bir sayı olabilir. Witten, fikirlerin tüm paketine “Mteori” ismini vermiştir, ama asla “M”in neyi ifade ettiğini söylememiştir; birçok insan onu “zar”m kısaltması olarak okumaktan memnundur.
Zarlar kompaktlaştırma (belirli bir kompaktlaştırma türü) yüzünden sicim gibi görünebilirler. Tek boyutlu bir çizginin bir sicimi oluşturduğunu düşünmekten ziyade, şimdi elastik bir malzeme parçasından yapılan, sonlu bir genişlikte, aslında daha çok bir lastik bant gibi bir şeridi düşünmeliyizdir. Eğer elastik bantm genişliğine karşılık gelen boyut, görmek için çok küçük olana kadar kısalırsa, malzemenin şeridi, hâlâ gerçekten bir şerit olmasına rağmen bir sicim gibi gözükecektir.
Mteorisi şimdiye kadar Her Şeyin Teorisi için en iyi adaydır. Aynı zamanda, Çoklu Evren arayışı için birden fazla yeni görüş sağlar. Bu görüşlerden en belirgini, tüm Evren’imizin görüntüsünü, üçüncü boyutta yukarı doğru uzayan kağıdın yüzeyine dik açılarda bulunan ekstra bir boyutla beraber, bir masanın üzerinde duran iki boyutlu bir kağıt parçasıyla ilişkilendirir. Birincisinin üstünde ve onun üstünde ve onun üstünde duran başka bir kağıdın; birbirinden on birinci boyutla ayrılmış çoklu üç boyutlu evrenlerin neden olamayacağına bir sebep gösterilmemiştir.
Bu, üç boyutlu uzayda birbirinden geniş uzaklıklarla ayrılmış çoklu bir baloncuk evrenler fikrinden oldukça farklı bir olgudur. (“Kapı komşu evren” on birinci boyutta bizden azıcık bir mesafeyle ayrılmış olabilir.) Buna daha sonra değineceğim. Mteorisi aynı zamanda, Büyük Patlama evrenlerinin bizim zaman dizisinde birbirlerini ne kadar farklı takip edebileceklerini bir evrenin, Zümrüdüanka kuşu misali, bir önceki ömrünün küllerinde nasıl doğacağını da önerir;. İşin garibi, bu kütleçekimin inanılmaz zayıflığı ve açık uçlu sicimlerin varlığıyla alakalıdır.
Benzer Yazılar
- Budizm ve Hint Felsefeleri
- Evrenin Bütünlüğüne Ulaşmak
- Rüya Mitolojisi
- Gerçek Medyumlar Hakkında
- Astral Seyahat
