Tarot’nun Kökeni ve Yapısı

Tarot’nun Kökeni, Adı ve Yapısı

1. Kökeni
Tarot kartlarının kökeni bir gizemdir. Onseki zinci yüzyılda Antoine Court de Gebelin (1725 1784) tarafından yeniden keşfedilmişler ve kapsamlı çalışması olan “Monde Primitif’te (1775 1784), Mısır kütüphanesinin kayıp hâzineleri içerisinde bizim için korunmuş yegâne olarak tanımlanmışlardır. O zamandan beri onun bu varsayımı, Israiloğullarının Eski Mısırla Batı arasında bağlantı halkası olarak hizmet ettiklerinin rivayet edilmesi nedeniyle, sıklıkla tekrarlanmıştır.

Bu varsayım çoğu zaman, Büyük Arkana’nın yirmi iki kartıyla İbrani alfabesinin yirmi iki harfinin Kabalistik anlamları arasında bulunan benzerlikle de desteklenmiştir. Eliphas Levi (Za hed) takma adıyla bilinen büyük Fransız okültis ti AlphonseLouis Constant (18101875), başlıca eseri olan olan “Dogma and Ritual of High Ma gic”de (1856) Tarot’nun İbranilerin Enoch a, Mısırlıların Hermes Trismegistos’a ve Greklerin efsanevi kent kurucusu Kadmos’a atfettikleri bir olduğuna bizi inandırmaya çalışır.

Diğer yanda, Tarot’nun kökeninin Hindistan’da olduğundan şüphelenenler de vardır, çünkü kartların ana sembolleri aynı zamanda Hindu tanrılarının da sembolleridir. Nitekim, Roger Tilley “Playing Cards” (1973) adlı ında ilginç bir benzerliğe dikkatimizi çeker: Küçük Arkana’nın dört ana sembolü (değnekler, kılıçlar, paralar ve kupalar) aynı zamanda, sol yanı Şiva, sağ yanı ise kutsal Şakti ile temsil edilen, en yüce tanrı Ard hanarişvara’nın sembolleridir.

 
Ancak, bütün izler onüçüncü yüzyılda kaybolmaktadır. 1240 yılında Worcester Meclisi nde “kral ve kraliçenin bir oyunu’ndan söz edilse de, bununla bir kağıt oyununun kastedilip kastedil mediği belirsizdir. Kartlar ilk olarak 1299 yılında “Trattato del governo del la fam ilia di Pipozzo di Sandro”da eski adları “Naibi” olarak adlandırılmışlardır. Daha sonra ondördüncü yüzyılda kağıt oyunlarının yasaklandığını gösteren çeşitli kayıtlar mevcuttur, örneğin Fransa’da V. Char Ics’ın 1369 da imzaladığı buyruk. Bir de, Londra’da British Museum koleksiyonunda, İsviçre’de Brefeld’den bir keşiş olan Birader Johannes’in Latince bir el yazması vardır; burada şöyle yazmaktadır: “Kağıt oyunu denen bir oyun var, Efendimizin 1377. yılında geldi. Bu oyunda dünyanın bugünkü durumu resimlerle mükemmel tasvir ediliyor.

Ancak bu oyunun hangi zamanda, nerede ve kim tarafından icat edildiği benim için tamamen meçhul.” Daha sonra da dört seriye bölünmüş, en az elli altı karttan oluşan bir kağıt oyununu anlatmaktadır. Akla yakın bir teori, sadece Büyük Arkana’nın yirmi iki kartının daha eskiye dayanan bir kökeni olduğunu var saymakta, Küçük Arkana’nın elli altı kartının ortaya çıkışını ise Orta Çağa dayandırmaktadır. Böylece, Küçük Arkana’nın dört serisi Orta Çağın dört sınıfının sembolleri olarak kabul edilmiştir: kılıçlar = şövalyeler, kupalar = rahipler, paralar = tüccarlar ve değnekler = çiftçiler.
Teorinin kökenine göre, kartları Avrupa’ya Haçlıların (Mısır kökenli) veya Çingenelerin (Hindu kökenli) getirdiğine dair spekülasyon vardır. Varsayımların her ikisi de yukarıdaki veriyle ilişki lendi rilememektedir.

Haçlıların zamanı çok daha eskiye gider, bu entelektüel mirasa hizmet eden Tapınak Şövalyeleri Tarikatı bile 13 Ekim 1307’de IV. Philippe tarafından çoktan dağıtılmıştır. Öte yandan, Çingeler Avrupa’da ilk olarak 1400’den sonra görülmüşlerdir, bu nedenle onların kartları ortaya çıkardıkları değil, ancak yaydıkları düşünülebilir.Kartların “yalnızca” 500 yaşında olması veya daha eski zamanlara gitmesi hiçbir şeyi değiştirmez. Sembol ve resimlerin, bilhassa yirmi iki Büyük Arkana kartlarının üzerilerindekilerin, insanlık tarihinin başlangıcından beri canlı olan Batılı ruhun arketipsel formları olduğu şüphe götürmez.
2. Adı
Kartlar ilk önceleri “Naibis” ve “Naipes”ten türeyen “Naibi” adıyla anılmaktaydılar. Söylendiğine göre bu ad halen Katalonya’da kullanılmaktadır ve Sanskritçe’de genel vali, kral naibi ve eyalet başkanı demek olan “Nabab” kelimesinden gelmektedir. Bugünkü adları eski İtalya’da ortaya çıkan “Tarocchino”, “Tarocco” veya “Ta rocchi“ terimlerine dayanır ve bazıları da bunu Po nehrinin bir kolu olan Taro’ya dayandırır. Bunların aksine bazıları da kökeninin işaretlerini dört harfinin sayısız olasılıklarında bulur. Amerikalı okiiltist Paul Foster Case (18841954) “Tarot’nun çarkı Athor*’un yasasını bildirir” olarak çevrilen “ROTA TARO ORAT TORA ATOR” cümlesini bu tetragammatondan oluşturmuştur. En önemlisi, Taro kelimesinin Tora, yani Tevrat’ın ilk beş ının adıyla olan benzerliği oldukça hayret vericidir.

 
3. Yapısı
Eski kağıt oyunlarının değişen sayılarda kartları vardı. Floransa oyununda kırk bir tane koz kartı ve elli altı tane diğer kartlar vardı. Bologna’dan gelen oyunda altmış iki kart, Mantua’lı Andrea Mantegna’nın oldukça güzel destesinde ise elli kart vardı. On ikişer kartlı on iki seriden veya on ikişer kartlı sekiz seriden oluşan oyunlar vardı. İlk olarak 1600’lerde İtalyan Garzoni, yirmi iki Büyük Arkana ve elli altı Küçük Arkana kartı ile çağdaş Tarot’nun yapısına benzeyen bir oyun tanımlamıştır. Bu oyuna Venedik destesi veya Marsilya Tarot’su denmektedir.

 
Tarot falı bak Büyük Arkana’nın yirmi iki kartının (0=Jo ker’den XXI=Dünyaya kadar) üzerinde bize şaşırtıcı şekilde eski mitlerden ve diğer geleneklerden tanıdık gelen resimler vardır. Kalan diğer kartlar, elli altı tane Küçük Arkana kartı, dört seriye bölünmüştür ve bugünkü kağıt oyunlarının serilerine karşılık gelir: değnekler 1 sinekler, kılıçlar = maçalar, kupalar | kupalar, paralar = karolar. Bu serilerin her biri on tanesi numaralı kart ( as= birden ona kadar) ve dört tanesi saray kartı (Kral, Kraliçe, Şövalye ve Prens) olmak üzere on dört karttan oluşur.

 
Son yüzyılın sonlarında, Tarot kartlarına olan ilgi büyük bir yükselişe geçmiş ve Arthur Edward Waite (18571941) tarafından azimle zenginleştirilmiştir. Amerikalı olan, ama İngiltere’de büyüyen Waite okültizm hakkında çok bilgiliydi. 1888 yılında diğerlerinin yanısıra, Samuel McGregor Mathers, Dr. Wynn Westcott ve Dr. William Woodman tarafından kurulmuş, etkili bir majikal birlik olan Altın Şafak Hermetik Ce miyeti’nin önce üyesi, sonra da Büyük Üstadı oldu. Bu cemiyetin diğer meşhur üyeleri şair William Butler Yeats ve ünlü majisyen Aleister Crowley’dir.

Waite yeni Tarot destesinin manevî babasıdır ve deste cemiyetin bir diğer üyesi, sanatçı Pamela Coleman Smith tarafından çizilmiştir. İsminin baş harfleri olan PCS, yetmiş sekiz kartın hepsinin üzerinde görülebilir. O zamana kadar olan Tarot kartlarında yalnızca Büyük Arkana, Saray kartları ve bazen de dört as resmedildiği halde, Waite tarafından kavramlaştırılan destede, diğer otuz altı kartın da üzerinde yorumuna ilham kaynağı olacak resim motifleri yer almaktadır. Bu zenginlik sayesinde onun Tarotlsu bu ın temeli olduğu gibi, aynı zamanda en yaygın kullanılan destedir.

Benzer Yazılar

• Tarot İş Açılımı
• Korku Tarot Açılımı
• Tarot Örnek Para Açılımı
• Tarot Büyük Piyango Açılımı
• Tarot Örnek Kariyer Açılımı