KOZMÎK RASTLANTILAR’A TEKRAR ZİYARET

KOZMÎK RASTLANTILAR'A TEKRAR ZİYARET

Evren’imizi özel yapan şey nedir? Şu an hem Astronomer Royal hem de Royal Societynin başkanı olan Rees, bu fikirlerden bazılarını Just Six Numbers isimli kitabında geliştirdi. Bu yazıda, ben sadece bu kozmik rastlantıların kısa bir özetini vereceğim. Aslında altıdan fazladırlar; ama Rees’in seçimi istenileni anlatmak için yeterlidir. Her şeyin ötesinde, Çoklu Evren fikrinin, ciddi bir şekilde ele alınmasının altını çizen bu rastlantılardır.

Bu kozmik rastlantıların araştırılması bazen “Antropik Kozmoloji” olarak anılır; çünkü var oluşumuz, rastlantıların var oluşuna dayanır. İnsanoğlu hakkında özel bir şey olduğunu ima ettiği için talihsiz bir isim seçimidir. Asıl önemli olan, rastlantıların yaşamın Evren’inde var oluş için ya da daha özel olarak, bildiğimiz yaşam için gerekli olduğudur. Terim teoris yen Brandon Carter tarafından 1973’te, Nicolaus Copemicus’un 500. doğum gününde bir konferans için hazırladığı sunumunda kondu ve 1974’te yayımlanan konferansın notlarında yer aldı. Bu durum, sonradan pişman olan Carter’m terminoloji seçimini açıklar.

Copemicus devrimi insanoğlunu Evren’in merkezinden çıkarmıştı ve Carter varlığımızın Evren’in merkezinde olmasa bile bir anlamda ayrıcalıklı olduğunu belirtiyordu. Terim 1979’da Nature dergisinde, Bernard Carr ve Martin Rees’in o zaman bilinen tüm ilintili rastlantıların bir özetini çıkardıkları bir makalede popülerleşti. Ama şimdi “antropik düşünme” diye bilinen şeyin en iyi ve en kolay anlaşılan iki örneği, bu terim konulmadan çok daha önceleri, biri İngiliz teorisyen Fred Hoyle ve diğeri Amerikan Robert Dicke tarafından olmak üzere ortaya konmuştu.

Benzer Yazılar

Leave a Reply