Bu tam olarak Everett’in Birçok Dünya yorumunun çözdüğü türden bir bulmacadır.
Çünkü asıl kedi bulmacası kurulduğunda, sadece iki olası sonuç vardı; kuantum fiziği diliyle iki “özdeğer”. Kedi ya ölü ya da canlıdır. Everett’in yorumuna göre bu, birbiri üzerine birleştirilmiş; ama birbirini etkileyemeyen iki eşit gerçek dünya var demektir: ölü kedinin olduğu bir evren ve canlı bir kedinin olduğu evren. Yuvarlanan zarların sonuçlarına eşdeğer daha fazla olası sonucun olduğu daha karışık bir senaryo hayal etmek kolaydır. Schrödinger’in kendi fikrini genişletirsek, kendi bölümlerine yerleştirilmiş ve birinin ölümü zarın sonucuna bağlı olan düzinelerce kedi olabilirdi.
Deney yapıldıktan sonra, buna denk gelen sayıda birçok kuantum kedisinin hesap edilmesi gereken paralel evrenler olurdu, ama genelde farz edildiği gibi bunların sayısı sonsuz olmazdı. Birçok Dünya yorumundaki “birçok” anlaşılamaz derece büyük bir sayı olsa da, sonsuz olabileceğini düşünmemiz için herhangi bir neden yoktur. Bu uçsuz bucaksız paralel evren yığınında, yanı başımızdaki evren bizimkinden a yırt edilemeyecek kadar benzer olabilir, kısmen uzak olan evren ise bizimkinden çok daha önceleri dallanmış olup daha farklı olabilir ve Çoklu Evren’in uzağındaki evrenler bizimkinden baştan aşağı farklı olabilir.
Birçok Dünya yorumunun ciddi bir şekilde dikkate alınmasının en önemli sebebi, tüm evreni kuantum kavramlarıyla daha iyi açıklayacak başka bir şeyin bulunamamış olmasıdır.
Wheeler bunu en başından fark etmiştir; 1957’deki Reviews of Modem Physics makalesinde, son cümlesi şöyledir:
Everett’in göreli durumlar kavramının dışında, genel göreliliğin evreni gibi kapalı bir sistemi kuantize etmenin ne anlama geleceğini açıklayan istikrarlı hiçbir fikirler sistemi yoktur.
1957’de, böyle bir ifade, günümüzde bıraktığından daha az etki bırakmıştır. Elli yıl önce, Evren anlayışımız şu ankinden çok daha sınırlıydı; o kadar sınırlıydı ki hâlâ zamanda, Evren’in belli bir anda Büyük Patlama ile başladığını savunan kozmo loglar ile hep Kararlı Hal’de var olduğunu savunanlar arasında tartışmalar sürmekteydi. 20. yüzyılın sonuyla 21. yüzyılın başında yapılmış en büyük bilimsel başarılardan biri Evren’in Büyük Patlama’yla, hemen hemen kesin olarak 13,7 milyar yıl önce oluştuğu ve bu süreden beri genel görelilik teorisi tarafından belirtilen uzay-zaman çizgisinde genişlediğini keşfetmekti. Kozmologlar etrafımızdaki Evren’i daha iyi anladıkça, bu görüşü kuantum fiziğiyle bağdaştırmanın tek yolunun Birçok Dünya yorumu olduğu daha açıkça belli oluyor. Everett’in fikirlerinin şimdi her zamankinden daha saygıdeğer olmasının nedeni bu dur.
Benzer Yazılar
- Burçlar ve Yaratıcılık: Sanatsal Enerjinizi Keşfedin
- Tarot Kartları ve İçsel Şifa
- Astroloji ve Sağlık: Hangi Burç Hangi Organı Temsil Ediyor?
- Tarot Falı ve Günlük Pratikler: Kendi Kartınızı Çekme
- Rüyalarınızda Ölen Kişilerin Mesajları
