AT DEĞİŞTİRELİM

AT DEĞİŞTİRELİM

indir (1)İkinci Dalga Avrupa’da yayılmaya başlamadan önce, dünyanın çoğu bölgesi henüz ülkelere ayrılmamış, daha ziyade kabileler, klanlar, düklükler, prenslikler, krallıklar ve o ya da bu şekilde yerel birimler halinde bölünmüştü. Politik bilimci S. E. Finer şöyle yazıyordu: “Krallar ve prensler, küçük seviyede güçlere sahipti.” Sınırlar net belirlenmemişti ve devlet hakları belirsizdi. Yine Prof. Finer’a göre, bir köyde krallığın anlamı bir yel değirmeninin gelirini almak, diğerinde köylüleri vergiye bağlamak, yine bir üçüncüsünde bir keşiş tahsis etmekti. Çeşitli bölgelerde mülkleri bulunan bir kişi, çok sayıda derebeyiyle ittifak kurabilirdi. En büyük imparatorlar bile, yerel olarak yönetilen minik topluluklardan oluşan bir bölgeye hükmediyordu. Politik kontrol henüz standartlaşmamıştı. Voltaire hepsini başarılı bir şekilde şöyle özetlemişti: Avrupa’yı dolaşırken, kanunların da atlar kadar sık değiştirildiğini görmüştü.

Elbette ki bu esprinin içinde çok daha derin bir gerçek gizliydi. Elbette ki sık sık at değiştirme ihtiyacı, ilkel ulaşım ve iletişim seviyesini yansıtıyordu; buna karşılık, en güçlü hükümdarın bile etikli şekilde kontrol edebileceği bölgenin büyüklüğü azalıyordu. Başkentten uzaklaştıkça, hükümdarın otoritesi o ölçüde zayıflıyordu.

Ama politik birleştirme olmadan, ekonomik birleşmenin olması mümkün değildi. Maliyetli yeni İkinci Dalga teknolojileri, ancak üretilen ürünler yerel olanlardan daha geniş pazarlara ulaştırılabildiği takdirde maliyetini haklı çıkarabilirdi. Ama kendilerini sürekli olarak farklı vergiler, tüzükler ve para birimleriyle karşı karşıya bulurken, işadamları kendi topluluklarının dışında, daha büyük bir bölgede iş yapabilirler miydi? Yeni teknolojilerin maliyetini karşılaması için, yerel ekonomilerin tek bir ulusal ekonomide birleştirilmesi gerekiyordu. Bu, işünün ulusal çapta yapılması, ürünler ve sermaye için ulusal çapta bir pazar oluşturulması anlamına geliyordu. Bütün bunlar, ulusal politik birleşmeyi de gerektiriyordu.

Basitçe ifade etmek gerekirse, İkinci Dalga ekonomi birimlerinin gelişimine uyacak bir İkinci Dalga politika birimi gerekiyordu.

Doğal olarak, İkinci Dalga toplumları ulusal ekonomilerini geliştirirken, halkın bilinç seviyesi de değişiyordu. Bu da şaşırtıcı değildi. Birinci Dalga toplumlarının küçük çaplı üretimi, çoğunlukla sadece kendi yakın çevreleriyle ve köyleriyle ilgilenen köylüler tarafından gerçekleştiriliyordu. Köy dışındaki konularla ilgilenenler sadece birkaç soylu, birkaç rahip, birkaç işadamı ve toplum dışı kalan sanatçılardı.

Benzer Yazılar

Leave a Reply