Proton hızlı dönüşüyle (spin) bir manyetik alan yaratan, yaklaşık 10 15 m (bir metrenin milyarda birinin milyonda biri) büyüklüğünde, pozitif elektrik yüklü bir toptur. Nötronun boyutları da hemen hemen aynıdır. O da kendi etrafında döner ve bir manyetik alan yaratır. Nötronun toplamda bir elektrik yükü yoktur, ancak tamamıyla yüksüz de değildir. İçinde birbirini dengeleyen pozitif […]
Her neyseniz çevrenize yansırsınız. Böylece başka bir şey olmaya çalışmayın. Belirli başka bir yerde olmaya da çalışmayın. İnsan denilen marazdır bu: Her zaman bir başkası olma, başka bir yerde olma, hep ne olduğunu reddetme ve hep olmadığın şeyin özlemini çekme. İnsan denilen maraz budur. Tetikte olun! Gördünüz mü bunu? Görülmesi gereken yalın bir gerçektir bu. […]
Farkındalık ikili değildir; akılsa ikilidir. O halde, yalnızca gözleyin. Size birtakım çözümler öğretmiyorum. Bir tek çözüm öğretiyorum. Yalnızca biraz geri çekilip gözleyin. Sizinle akimız arasında bir mesafe oluşturun, iyi, güzel, lezzetli, yakından keyif duyabileceğiniz bir şey ya da çirkin olsa bile, mümkün olduğunca uzak kaim. Bir film izler gibi bakın ona. Ama insanlar filmlerle özdeşleşirler. […]
Einstein’nın desteğine rağmen esas Kaluza Klein teorisi iki sebep yüzünde rağbet görmedi. Birincisi, fizikçilerin birbirle riyle elektromanyetizmadakinden çok daha karmaşık etkileşen daha fazla parçacık ve doğa kuvveti bulmalarıydı, dolayısıyla bu teori uzun süre Her Şeyin Teorisi olarak kalamadı, “sadece” kütleçekim ve elektromanyetizmanın teorisi durumuna dönüştü. İkincisi, teorinin gerektirdiği uzayın ekstra boyutu bilmece siydi. Gizemli beşinci […]
Bu başlıca Niels Bohr tarafından geliştirilen, kuantum seviyesinde bir seçim olduğunda bir yolun seçilip diğer tüm o lasılıklarm “dalga fonksiyonunun çökmesinde” kaybolduğunu söyleyen kuantum fiziğinin Kopenhag yorumuna benzerdir. Ama Susskind’in vurguladığı gibi, dalga fonksiyonunun çöküşü, kuantum fiziği matematiğinin parçası değildir, bu “Bohr’un deneyi bir gözlemle bitirmek için eklemek zorunda olmuş olduğu bir şeydir”. Evren bir […]
Kuantum bilgisayarlarındaki ortak büyük sorun, bilgiye erişmektir. Bilgisayar kuantum seviyesinde mükemmel, tatmin edici bir şekilde işleyebilir, ama neler olduğunu anlamak için ona dışandan engel olmalıyız ya da, kuantum sisteminin dış çevreyle etkileşmesine olanak sağlamalıyız. Dış dünyadan herhangi bir etkileşim kuantum işlemlerini rahatsız eder. Kuantum girişimi etkileri, eşevresizlik [decoherence] olarak bilinen olguyla, dış çevrede bulunan büyük […]
Tüm bunlar bilgi ve Evren hakkında birçok bilmece ortaya koyar. Kara deliğe düşen bir bilgiye ne olur? Uzay gemisi gibi karmaşık bir yapay bilginin karadeliğe girdiğini düşünün. Uzay gemisine ait bilgi yok mu olmuştur? Evren’in entropisine buna karşılık gelecek bir değişim olmuş mudur ya da şimdi uzay gemisinden ötürü bir bileşen içeren kara deliğin entropisini […]
Kendi içinde, bu bir rastlantı değildir. İnsanlar Evren’de bilinen en karmaşık şeylerdir, çünkü biz birbirlerine karmaşık yollarla bağlanan çok büyük sayıda (kabaca 1028) atomdan meydana gelmekteyiz. Her birimiz, tek bir yaşam sistemi içinde beraber işleyen yüz bin milyar hücreden meydana gelmektedir. Samanyolu galaksisinde bulunan parlak yıldızların sayısının yüz katı kadar vücudunuzda hücre bulunmaktadır. Atomlar basit […]
Hugh Everett tarafından tanımlanan dünyaların varlığı bizim dünyamızı doğrudan etkilemiş olabilir mi? Genel cevap “hayır”dır. Ama günümüzün Birçok Dünya yorumu öncülerinden biri olan David Deutsch, bunun her zaman olduğunu söylüyor. Dahası, prensipte birbiriyle etkileşen birçok dünyadan birkaçının etkilerini hissedebilen ve bu hissi bize geri bildirebilen, zeki (ya da en azından bilinçli) bir bilgisayar inşa etmenin […]
Çağdaş fiziksel dünya anlayışı der ki, elektron gibi temel varlıkları küçük küreler veya matematiksel noktalar olarak kabul etmek yerine, onları sıradan “sicim” ismiyle adlandırılmış titreşen bir şeyin ilmekleri olarak düşünmeliyiz. Bu sicimleri resmetmenin bir yolu, tıpkı tek bir gitar telinde farklı notalar çalabildiğiniz gibi, gergin bir lastiğin farklı yollarla titreştiğini düşünmektir. Bir titreşim, bir “nokta”ya, […]