Beyin bedenle ve beden de beyinle omurilikten uzanan sinir telleriyle ilişki kurar. Sinir sistemi iki ana sistemi ayrılmıştır. Bunlar da yardıma sistemlere ayrılmışlardır. İradeli (kortikal) ve irade dışı (otonom) sistemler sinir sisteminin iki ana ünü meydana getirirler.
Kortikal sistem, bizim kas hareketlerimizin iradeli düzeniyle ilgilidir. Buna karşılık görüldüğü gibi otonom sistem bizim soluk alma, kalp atışları, kan basıncı, sindirim, terleme, iç salgı dengesi ve üreme gibi tüm irade dışı hareketlerimizin düzeninden sorumludur. Genellikle bir kortikal sistem tarafından yönetilen hareketlerin farkında olup otonom sistem tarafından düzenlenen hareketlerin farkında olmayız.
Bununla birlikte kortikal sistemin dallarıyle otonom sistem birbirlerini karşılıklı olarak etkilerler. Örneğin soluk sayısının farkında olabilir ve denetleyebiliriz. Şu da var ki, bununla pek uğraşmayız, çünkü otonom sistem, doğal olarak bu hareketi düzenler. Bundan başka otonom sinir sisteminde yer alan birçok duygusal sinirler, belirtileri beyin kabuğuna ileterek bizi iç durumumuzdan bilinçli yaparlar. Örneğin aç olduğumuzu biliriz.
Bireyleri kendi kendini ayarlama mekanizması sayesinde bireylerin irade dışı fonksiyonlarım denetlemeyi eğitme araştırmaları bu ilkel düzeyin dışıda iç uyanlara karşı duygusallığımızı geliştirme olanağını akla getirmektedir.
Yaşamsal görevlerimizi düzenlemekte anahtar durumunda olmasından dolayı otonom sinir sistemi giderek, artan araştırmalara konu olmuştur. Otonom sinir sistemi iki alt sisteme ayrılır, sempatik ve parasempatik sistemler ki, bunlar sağlıklı bireylerde dinamik dengeyi sağlarlar. Bunlar simetrik ve birbirini tamamlayıcıdır.
Bir sistem hakim olunca öteki durur. Organizma tehdit altındayken, sempatik sistem, otonom sinir sistemine hâkim duruma gelir; bedeni tehlikeye karşı koyar duruma getirir. Kalp, dğerler ve kaslar hızla alarm durumuna gelirler ve hızla, güçlü bir biçimde çalışırlar. Bu duruma, dövüşme, kaçma ya da savunma alarmı tepkisi denir. Daha sonraki de göreceğimiz gibi, bu tepki gerginliğin ana elemanıdır.
Öte yandan dinlendiğimiz, yiyecekleri sindirdiğimiz ya da uyuduğumuz zaman parasempatik sistem hâkim duruma geçer, kalp ve ciğerleri gevşeme hızlan azalmış olarak çalışmaya geçirir. Araştırmacılar bu iki düzen arasındaki tamamlayıcı karşılıklı ilişkinin sağlık için çok önemli olduğunu söylemektedirler. Tarot falı Meditasyonu fizyolojisi hakkmdaki bilgiler bunun otonom sinir düzeninin görevlerinde de denge sağladığını göstermektedir.
Benzer Yazılar
- Budizm ve Hint Felsefeleri
- Evrenin Bütünlüğüne Ulaşmak
- Rüya Mitolojisi
- Gerçek Medyumlar Hakkında
- Astral Seyahat
